Aromaterapi nedir?
Özellikle alternatif tedavi metotlarının çok popüler olması ile birlikte hayatımıza giren bir terim aromaterapi. Peki aromaterapi nedir? Aromaterapi ne zaman ortaya çıktı? Aromaterapi gerçekten tedavi ediyor mu? gibi sorularınız varsa; bitkilerin şifalı dünyasına hoşgeldiniz. İlk olarak aromaterapinin, sağlığı, iyileşmeyi ve zindeliği geliştirmek için doğal bitki özlerini kullanan bütünsel bir şifa tedavisi olduğundan bahsetmek çok doğru olacaktır. Tamamlayıcı tedavi olarak görülen bu metot temelde uçucu yağlar ve çeşitli aroma bileşenlerini içerir. En basit anlatımıyla aromaterapi, vücut, zihin ve ruh sağlığını iyileştirmek için aromatik uçucu yağların tıbbi olarak kullanılmasıdır. Aromaterapi hem bir sanat hem de bir bilim olarak düşünülmektedir ve son zamanlarda özellikle fiziksel ve psikolojik faydaları sebebi ile çok fazla ilgi görmeye başlamıştır.
Aromaterapi ne zaman ortaya çıktı?
Aromaterapinin kökenleri binlerce yıl öncesine gitmektedir. Özellikle Çin, Hindistan ve Mısır’ın geçmişine bakıldığı zaman, tedavi amaçlı kullanılan reçineler, merhemler ve yağlarda sıklıklıkla aromatik bitki bileşenlerine rastlanır. Peki ilk uçucu yağ ne zaman damıtıldı? Uçucu yağların damıtılması, 10. yüzyılda Perslere atfedilir, ancak uygulama bundan önce uzun süredir kullanılıyor olabilir. Uçucu yağ damıtma ile ilgili bilgiler 16. yüzyılda Almanya’da yayınlandı. 19. yüzyılda ise Fransız doktorlar, uçucu yağların hastalıkları tedavi etme potansiyelini fark ettiler. Pozitif bilimlerin gelişmesi ve alternatif ve tamamlayıcı tıp yerini kimyasal ilaç kullanımına bıraktı ve özellikle 19. yüzyıldan itibaren bitkilerin şifası özellikle batıda rafa kaldırıldı. Bununla birlikte, Fransız ve Alman doktorlar, doğal botaniklerin hastalıkları tedavi etmedeki rolünü hala kabul ediyorlardı. “Aromaterapi” terimi, Fransız bir parfümcü ve kimyager René-Maurice Gattefossé tarafından 1937’de yayınlanan bu konu üzerine yazdığı bir kitapta ortaya atıldı. Gattefossé, daha önce yanıkların tedavisinde lavantanın iyileştirici potansiyelini keşfetmişti ve kitabında da tıbbi durumların tedavisinde uçucu yağların kullanımına değiniyordu.
Aromaterapi tedavisi nasıl çalışır?
Aromaterapi, koku ve cilt emilimi yolu ile çalışır. Uçucu yağlardan gelen aromaları solumak, beyninizin duygu, davranış, koku alma duyusu ve uzun süreli hafızada rol oynayan bir parçası olan limbik sisteminizin alanlarını uyarabilir. İlginç bir şekilde, limbik sistem, anıların oluşturulmasında büyük ölçüde rol oynar. Bu, tanıdık kokuların neden anıları veya duyguları tetikleyebileceğini kısmen açıklayabilir. Başka bir deyişle daha önce sizi çocukluğunuza götüren bir kokuyu deneyimlediğinizi düşünüyoruz,
Aromaterapi tedavisinde aşağıdaki ürünleri kullanabilirsiniz:
- Buhurdanlık ve Difüzörler
- İnhalerler
- Banyo tuzları masaj veya topikal uygulama için vücut yağları
- Kremler veya losyonlar
- Sıcak ve soğuk kompresler kil maskeleri
Aromaterapinin faydaları nelerdir?
- Uyku kalitesini iyileştirir
- Stresi, ajitasyonu ve endişeyi azaltır
- Ağrıyan eklemleri yatıştırır
- Baş ağrılarını ve migreni hafifletir
- Havayı yumuşatır ve solunumu kolaylaştırır
- Bakteri, virüs veya mantarla savaşırken bağışıklığı artırır
- Palyatif bakımı kolaylaştırır
Aromaterapinin kanıtlanmamış faydaları nelerdir?
Aromaterapiye ilişkin bilimsel kanıtların bazı alanlarda sınırlı olduğu düşünülmektedir. Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı ve kalp hastalığının tedavisinde aromaterapinin kullanımını destekleyen araştırmalar eksiktir. Kesin kanıtları olmasada aromaterapinin aşağıdakiler dahil birçok durumu tedavi etme potansiyeline sahip olduğuna inanılır:
- Astım
- Uykusuzluk
- Depresyon
- Regl sancısı
- Kanser
- Menopoz
- Erektil disfonksiyon
- Alopesi (Saçkıran, bölgesel saç dökülmesi)
- Artrit (Eklemlerde meydana gelen iltihaplar)
- Periferik nöropati (Karıncanlanma,sinir sıkışması vb.)
Aromaterapi uçucu yağları nasıl yapılır?
Birçok uçucu yağ, bitkinin özünü çıkartmak için buharla distile edilmesi sonucunda oluşur. Bir başka deyişle, buharla damıtılan bitkiler, soğuk bir tünelden geçer. Tünel yolculuğu sonunda katılaşarak su ve yağ olacak şekilde iki ayrı malzemeyi oluşturur. Örneğin lavanta distilasyonu sonucunda, lavanta hidrosolü (lavanta suyu) ve lavanta uçucu yağı oluşur. Bu yöntemi kullanarak normalde yağı olmayan bitkilerin yağını çıkartabilirsiniz. Mesela grayfurt uçucu yağı 🙂
En popüler aromaterapi yağları nelerdir?
Amerika Ulusal Aromaterapi Derneği‘ne göre, en popüler ve en faydalı uçucu yağlar şu şekildedir.:
- Adaçayı uçucu yağı
- Lavanta uçucu yağı
- Okaliptüs uçucu yağı
- Ardıç uçucu yağı
- Kekik uçucu yağı
- Rezene uçucu yağı
- Limon uçucu yağı
- Ylang ylang yağı
- Paçuli uçucu yağı
- Biberiye uçucu yağı
- Nane uçucu yağı
Bu uçucu yağları vücut losyonlarına veya soğuk sıkım sabit yağlara ekleyerek vücudunuza uygulayabilirsiniz. Sabit yağlara bazı örnekler hindistan cevizi yağı, jojoba yağı, kantaron yağı, argan yağı olabilir. Bunlara ek yüz tonikleri, şampuan veya saç kreminizi uçucu yağlarla güçlendirmeyi denebilirsiniz. Sıvı sabun, diş macunu, dudak koruyucu veya gargara yapımında kullanabileceğiniz gibi, sinek kovucu, yara iyileştirici, kaşıntı giderici olarak da kullanabilirsiniz. Yağların gücünü artırmak için karıştırabilir veya buhurdanlık yardım ile soluyabilirsiniz.
Aromaterapi yağlarını kullanırken nelere dikkat etmek gerekir?
Çoğu uçucu yağın kullanımı güvenlidir. Ancak bunları kullanırken almanız gereken bazı önlemler ve özellikle herhangi bir reçeteli ilaç kullanıyorsanız dikkat etmeniz gereken yan etkiler vardır. Uçucu yağları doğrudan cildinize uygulamayın. Yağları seyreltmek için daima bir sabit yağ kullanın. Uçucu yağları kullanmadan önce cilt testi yapmayı unutmayın. Turunçgil esansiyel yağları cildinizi güneşe karşı daha hassas hale getirebileceğinden, güneş ışığına maruz kalacaksanız bu yağlardan kaçınmayı unutmayın. Hamile veya emziren kadınlar ile çocuklar uçucu yağları dikkatli ve doktor gözetiminde kullanmalıdır. Uçucu yağları yemeklerde kullanmayın ve yutmayın.
Aromaterapi uçucu yağ fiyatları nelerdir?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi uçucu yağı elde etmek yoğun ve emek isteyen bir süreçtir. Gerekli malzemeleri edindikten sonra süreç hızlı ilerler gibi görünse de örneğin 1 litre lavanta yağını elde etmek için 100-150 kilo kadar lavanta demeti kullanmanız gerekir. Bir başka deyişle, eğer gerçek bir uçucu yağ kullanmak istiyorsanız biraz biraz bütçe ayırmanız gerekir. Uçucu yağlarda kullanılan bitkinin enderliği, yetiştiği bölgenin özellikleri ve yetişme süresine göre de fiyat farklılıkları olabilir.
